Pogrzeb Katolicki jest świadectwem o osobie zmarłej, że była wierząca i mocno związaną ze wspólnotą Kościoła. Nabożeństwo pogrzebowe za każdego wiernego winno być z reguły odprawione w jego własnym kościele parafialnym. Za zgodą jednak proboszcza może być również odprawione poza parafią.


Obrzędy pogrzebowe składają się z trzech części:

  • dom lub kaplica pogrzebowa
  • kościół
  • cmentarz.

Zgodnie z prawem kanonicznym należy odmówić pogrzebu:

  • Tym, którzy porzucili wiarę chrześcijańską, dopuścili się herezji lub schizmy, postawili siebie poza Kościołem. W naszych, polskich warunkach czasami zdarzają się odejścia katolików do innych wyznań lub, jeszcze częściej, do różnego rodzaju sekt. Wówczas osoby takie pozbawiają siebie prawa do pogrzebu kościelnego.
  • Tym, którzy wybrali spalenie swojego ciała z motywów przeciwnych wierze chrześcijańskiej
  • Tym, którzy notorycznie nie korzystają z sakramentów świętych: spowiedzi i komunii wielkanocnej, wykluczając się w ten sposób z życia Kościoła. Informacja o praktykach religijnych zmarłego znajduje się zazwyczaj w kartotece parafialnej. Jeśli ksiądz zgodzi się na katolicki pogrzeb takiej osoby, powinien zaznaczyć dezaprobatę Kościoła wobec tego rodzaju postępowania, np. poprzez mniej okazałą ceremonię pogrzebową czy przez odpowiednią homilię. Ceremonia pogrzebowa bowiem ma dla jej uczestników wymiar także wychowawczy – podkreśla że jest to znak dla żyjących, sposób pokazania, że bardzo ważne jest to, jak się żyje.

Dokumenty, które należy dostarczyć do kancelarii Parafialnej.:

  • karta zgonu od lekarza,
  • akt zgonu z USC,
  • informacja o przyjmowanych przed śmiercią sakramentach.

Zasady obowiązujące podczas pogrzebu, w przypadku kremacji ciała:

Obrzędy pogrzebowe z Mszą Świętą i z ostatnim pożegnaniem włącznie, w których uczestniczy rodzina, wspólnota parafialna, przyjaciele i znajomi, powinny być celebrowane przed kremacją ciała ludzkiego.

Po spopieleniu zwłok sprawuje się tylko obrzęd związany ze złożeniem urny w grobie. Obrzęd ten sprawowany jest przy udziale najbliższej rodziny, bez zewnętrznej okazałości.

Jeśli jednak przemawiają za tym szczególne racje duszpasterskie lub powody natury praktycznej, obrzędy pogrzebowe można sprawować nad samą urną.

Takimi wyjątkowymi sytuacjami są:

  • gdy czyjaś śmierć nastąpiła daleko od miejsca zamieszkania i kremacja ułatwia sprowadzenie doczesnych szczątków osoby zmarłej,
  • gdy czyjaś śmierć nastąpiła na skutek wypadku lub utopienia, a ciało należy jak najszybciej spopielić i pochować.

Każdą tego typu sytuację należy najpierw omówić z Księdzem w kancelarii parafialnej.